Evaporacija ili isparavanje vrlo je važan faktor koji se mora uzeti u obzir ako se beton izlijeva na većim temperaturama. Ako je stopa evaporacija visoka, betonska površina brzo gubi vodu, zbog čega dolazi do problema s obradivosti i pukotina zbog skupljanja.
Parametri stope isparavanja
Stopa isparavanja je funkcija betonske temperature, relativne vlažnosti, temperature zraka i brzine vjetra u vrijeme kad se beton izlijeva. Što je viša temperatura betona, temperatura zraka i brzina vjetra, viša je stopa isparavanja. Što je niža relativna vlažnost, veća je stopa isparavanja.
Metode mjerenja stope isparavanja
Stopa isparavanja mjeri se ili formulom, nomogramom, ili uz pomoć online alatki.
Paul J. Uno formula
Formula koju je razvio Paul J. Uno bazira se na Menzel formuli, ali je jednostavnija i brže se može iskoristiti na gradilištu da bi se otkrilo je li stopa evaporacija kritična ili ne. Formulu (koja je po SI i US sistemu mjerenja) pronađite ispod:
Formula iznad također je dostupna i u američkim jedinicama:
Gdje je:
E: Stopa isparavanja Kg/m2/h Ib/ft2/h
Tc: temperatura betona oC oF
Ta: temperatura zraka oC oF
R: relativna vlažnost u procentu/100
V: brzina vjetra, Km/h (mph)
Menzel formula
Menzel formula je detaljnija od prethodne. Formula je predstavljena u oba sistema mjerenja:
Gdje je:
W: masa isparene vode u Kg/m2 (Ib/ft2) vode prekrivene betonske površine po satu
e0: zasićenje tlaka vodene pare u zraku iznad površine koja isparava, na temperaturi površine koja isparava. Za temperaturu betona uzima se temperatura površine isparavanja.
ea: pritisak vodene pare u vazduhu koji okružuje beton. Pomnožite pritisak pare zasićenja na temperaturi vazduha koji okružuje beton sa relativnom vlažnošću vazduha, kPa (psi).
V: prosječna brzina vjetra izmjerena na 0.5m (20in) iznad površine koja isparava, km/h (mph).
