Funkcionalna organizacija objekta od 840 m2 izvedena je kroz tri nivoa, prilagođena potrebama korisnika i zahtjevima relativno nagnutnog terena i neposrednog okruženja.
Investitor: Privatno lice
Projektant: 4+arhitekti
Autori: Saša i Malina Čvoro
Godina projektovanja: 2018.
Godina realizacije: 2018 – 2020.
Površina: 840 m2
Autor fotografija: Anida Krečo
Porodični stambeni objekat „PennHill“ izgrađen na brdu Krčmarice sa pogledom na Banja Luku, svedenog je savremenog arhitektonskog izraza. Jednostavna, na tek nekoliko oblikovnih elemenata redukovana kuća, ima ulogu kontrapunkta u odnosu na postojeće okruženje. Prostorni gabariti, odnos prema susjednim parcelama, potreba za dvostranim saobraćajnim pristupom, fizičkom i vizuelnom orijentacijom objekta ka gradu uslovili su jedinstvenu arhitektonsku formu. Rukovodeći principi tokom projektovanja i izgradnje objekta bili su kako učiniti kuću razumljivom i pristupačnom korisnicima i posjetiocima, ostvariti socio-kulturni doprinos atmosferi suburbanog prostora i težnja prema održivosti.
Lokacija od 16000 m2.
Lokacija na kojoj je izgrađena kuća PennHill zauzima površinu od 16000 m2. Pozicionirana je na obodu grada, gdje od izgrađenih struktura dominiraju pojedinačne porodične kuće, a od prirodnih struktura bogate šume hrasta i graba. Prije početka izgradnje ovog, kao i nekolicine objekata u okruženju, bio je ovo prostor koji je karakterističan za ruralna naselja u okruženju Banja Luke. U tom smislu, osnovni zadatak prilikom izgradnje kuće predstavljalo je postavljanje novih vrijednosti i načina ponašanja, a u skladu sa kontekstom i potrebama rezidencijalnog naselja u nastajanju.
Osnovni oblikovni element kuće njena je potpuno transparentna strana
Funkcionalna organizacija objekta od 840 m2 izvedena je kroz tri nivoa, prilagođena potrebama korisnika i zahtjevima relativno nagnutnog terena i neposrednog okruženja. Inkorporiranje novog objekta u postojeći prostor bazirano je na principu kontrasta u odnosu na okruženje. Кuća svedena na čistu formu ambalaže uspostavlja potpuno „otvoreni“ odnos sa okućnicom i širim prirodnim okruženjem, dok je skoro u potpunosti zatvorena prema susjednim objektima. Kuća PennHill pretenduje da bude simbol savremenog i element identifikacije, pri čemu kombinacija inovativnih i tradicionalnih materijala treba da ponudi odgovor za opšte prihvatanje. Osnovni oblikovni element kuće njena je potpuno transparentna strana koja se otvara prema zapadnom suncu, bazenu i gradu u daljini. Ovim je postignut suštinski kvalitet prostora unutar kuće, bez jasno određene granice između unutrašnjeg prostora i vanjskog svijeta.
Kuća PennHill je u najvećoj mjeri fokusirana i otvorena na zapad, odnosno na grad. Svojom se zapadnom stranom potpuno otvara ka prirodi i uvlači je u sebe, negirajući granicu između unutrašnjeg i vanjskog prostora. S druge strane je gotovo potpuno zatvorena ka istoku i neposrednom okruženju, tvoreći tako fasadni front koji je okrenut samom sebi. Kući se pristupa sa južne (gornje) strane parcele na visinskoj razlici od 5 m u odnosu na sjevernu (donju) stranu. Visinska razlika od cca 250 m u odnosu na centar Banje Luke i dolinu Vrbasa omogućava sagledavanje kompletne panorame grada i vrhova planina Kozare, Grmeča i Papuka u drugom planu.
Koncept objekta – dvije cjeline
Koncept objekta sveden je na dvije cjeline: pravilan bijeli kubus kuće koji dominira okruženjem i suterensku etažu koja je ugrađena u teren i nevidljiva prolaznicima. Potpuno objedinjeni sadržaji dnevne zone u prizemlju kuće nižu se jedan za drugim unutar pravilne geometrije konstruktivnih elemenata. Kontiunitet prekidaju jedino stepenice od čelika sa drvenim gazištima koje vode na gornju etažu i posebno su oblikovane kao težište kompozicije. U otvorenom planu, dnevni boravak sa trpezarijom i kuhinjom kao i radna soba su na nivou prizemlja i zauzimaju površinu od cca 250 m2. Iz dnevne zone kuće niz nekoliko stepenika silazi se na veliku popločanu terasu sa bazenom i mediteranski vrt. Kao i u prizemlju, sve prostorije na prvom spratu imaju orijentaciju prema gradu a atelje dodatno i prema šumi. Na ovoj etaži, koja ima površinu od 185 m2, smještene su tri spavaće sobe od kojih svaka ima svoje kupatilo, zatim je tu prostrani modni atelje, pored kojeg nas stepenišna vertikala vodi na krov kuće za posebno organizovane foto-sesije. Na najnižoj, suterenskoj etaži u direktnom kontaktu sa terenom i neposrednim okruženjem izdvaja se prostorija za slobodno vrijeme i rekreaciju sa pripadajućom saunom. Zajedno sa malom natkrivenom terasom i posebno osmišljenim intimnim vrtom na koji direktno izlazi, ovaj dio kuće predstavlja mirnu oazu za uživanje. Ostali programski sadržaji suterena su vinski podrum, servisne prostorije i tehničke prostorije gdje su smještene toplotne pumpe za grijanje i hlađenje te centralni bojler koji snabdjeva cijelu kuću toplom vodom. Ukupna površina suterenske etaže iznosi 225 m2 a tu su još natkrivena parking mjesta i poseban blok rezervisan za bazensku tehniku.
Niskoenergetski objekat
Objekat je izveden kao niskoenergetski, sa centralnim zagrijavanjem prostora i pripremom sanitarne tople vode toplotnim pumpama. Pretežna orijentacija objekta ka zapadu uslovljava minimalne troškove za zagrijavanje objekta u zimskom periodu, dok pozicija objekta na vrhu brda omogućava maksimalno iskorišćenje strujanja dominantnih vjetrova u ljetnom periodu u cilju prirodnog hlađenja. Poseban izazov u projektu je bilo je rješenje prikupljanja oborinskih voda sa arhitektonski materijalizovanih površina i njihovo skladištenje u komore (cca 65 m3) koje su formirane u armirano betonskoj temeljnoj konstrukciji bazena. Ova količina vode se koristi za održavanje ozelenjenih površina oko objekta.
Jednostavno i svedeno arhitektonsko oblikovanje čita se kroz formu bijelog kubusa uz savremenu upotrebu drveta kao lokalnog tradicionalnog materijala na zapadnoj fasadi kuće. Materijalizacija istočne fasade, oblikovane poput savremene skulpture od kermičkih ploča sa teksturom kortena, kontrapunkt je osnovnom kubusu kuće i predstavlja ono nešto više u njenom oblikovanju. Za arhitektonske elemente u parteru i suterenske vertikalne elemente korišten je ogoljeni beton sa vidnom strukturom oplate čineći tako neutralni postament za osnovni bijeli kubus objekta. Unutrašnjost je svedena i u skladu sa vanjskim oblikovnim izrazom, jednostavnih i neutralnih podova, bijelih zidnih i stropnih površina. Enterijer kuće se svodi na ono neophodno i nužno, arhitektura se povlači u drugi plan pred budućim stanovnicima, puštajući ih da prostor ispune životom i stvore sebi dom kakav su zamišljali.
Konstrukcija i materijalizacija
Velika pažnja poklonjena je konstrukciji i materijalizaciji, a arhitektonska ideja dosljedno je sprovedena kroz prostorne odnose osnovnih elemenata kuće. Pozicija objekta na parceli i njegova prostorna organizacija su uslovili izbor armirano betonskog livenog konstruktivnog sklopa na istočnoj strani objekta, te čelični konstruktivni skelet na njegovoj zapadnoj strani. Međuspratne konstrukcije su izvedene sa čeličnim podvlakama, rebrima i spregnutim armirano betonskim tavanicama. Ovakav izbor je omogućio maksimalno otvaranje objekta prema bazenu i pogled ka gradu. U tom smislu konstruktivni sklop je definisan arhitektonskim konceptom. Dimenzije i položaj konstruktivnih elemenata su proizašle iz arhitektonskog dizajna i predstavljaju njegov integrativni dio. S toga je i sasvim opravdano da se čelični i armiranobetonski konstruktivni elementi u najvećem dijelu ne sakrivaju već su ostavljeni u potpunosti ogoljeni i vidni u skladu sa cjelokupnim konceptom kuće.
